100 SORUDA ŞİRKETLER İÇİN TRANSFER FİYATLANDIRMASI
Küreselleşen ekonomi ile gittikçe artan uluslar arası ekonomik ilişkiler, ülkelerin ulusal hukuk düzenlemelerinde de bazı değişiklikler yapılması ihtiyacını beraberinde getirmektedir. Nitekim vergide reform çalışmaları kapsamında yeniden yazılan ve 5520 sayılı Kanun olarak yürürlüğe giren yeni Kurumlar Vergisi Kanunu'nda da uluslar arası işlemlerin vergisel boyutunu kavramaya çalışan bazı düzenlemeler olduğu göze çarpmaktadır. Bu düzenlemelerden belki de en önemlisi, Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı'nın (OECD) düzenlemelerine paralel olarak hazırlanan "transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü kazanç dağıtımı" müessesesidir.
Mülga 5422 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu'nda yer alan örtülü kazanç dağıtımı düzenlemesinin yerine getirilen "transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü kazanç dağıtımı" müessesesi, 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 13.maddesinde düzenlenmektedir. Düzenleme 1.1.2007'den itibaren yürürlükte bulunuyor.
Düzenlemeye göre kurumlar, ilişkili kişilerle emsallere uygunluk ilkesine aykırı olarak tespit ettikleri bedel veya fiyat üzerinden mal veya hizmet alım ya da satımında bulunursa kazanç, tamamen veya kısmen transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü olarak dağıtılmış sayılacak. Alım, satım, imalat inşaat, kiralama ve kiraya verme işlemleri, ödünç para alınması ve verilmesi, ikramiye, ücret ve benzeri ödemeleri gerektiren işlemler her hâl ve şartta mal veya hizmet alım ya da satımı olarak değerlendirilecek.
Kanundaki tanıma göre emsallere uygunluk ilkesi, ilişkili kişilerle yapılan mal veya hizmet alım ya da satımında uygulanan fiyat veya bedelin, aralarında böyle bir ilişkinin bulunmaması durumunda oluşacak fiyat veya bedele uygun olmasını ifade ediyor.
Yeni Kurumlar Vergisi kanunu ile birlikte büyük önem kazanan transfer fiyatlandırması konusunda Vergi İdaresi ile mükellefler karşı karşıya gelebilir. Eski örtülü kazanç uygulamasına benzemekle birlikte yeni sayılabilecek bir çok husus mükellefler tarafından bilinmemektedir. Hazırladığımız "100 Soruda Şirketler İçin Transfer Fiyatlandırması Rehberi" ile konunun ilgilileri tarafından örnekler yardımıyla kolayca anlaşılmasını amaçladık.
Kitabımızın ilk baskısından sonra transfer fiyatlandırmasının düzenlendiği kanun maddesinde ve Tebliğ düzenlemesinde önemli değişiklikler yapıldı. Bakanlar Kurulu yetkisi kapsamında yeni bir B.K.K. yayımlayarak uygulamaya yön verdi. Gelir İdaresi bir Sirküler ile Transfer Fiyatlandırması Formunun düzenlenmesine yönelik açıklamalarda bulundu. Özellikle 5766 sayılı Kanun ile yapılan düzenleme neticesinde 2008 yılının başından itibaren kurumların kendi aralarında yaptıkları yurt içi işlemlerle sınırlı olarak, hazine zararının varlığının örtülü kazanç dağıtımı için bir şart haline getirilmesi yıllardır süren bir tartışmayı netliğe kavuşturdu. Dolayısıyla ilişkili kişi kapsamında bulunan kurumların kendi aralarında gerçekleştirdikleri işlemlerde örtülü kazanç dağıtımı eleştirisi yapılabilmesi için bu işlem neticesinde hazine zararının ortaya çıkmış olması gereklidir.
Kitabımızın birinci baskısından sonra yayımlanan Kanun, BKK, Tebliğ ve Sirküler düzenlemeleri doğrultusunda kitabımızı yeniden gözden geçirip güncelleyerek ikinci baskısını hazırlayıp değerli okuyucularımızın hizmetine sunmak istedik. Ayrıca kitabımızın ekinde, kurumlar vergisi mükelleflerinin, ilişkili kişilerle bir takvim yılı içinde yaptıkları mal veya hizmet alım ya da satım işlemleri ile ilgili olarak doldurmak zorunda olduğu, "Transfer Fiyatlandırması, Kontrol Edilen Yabancı Kurum Ve Örtülü Sermayeye İlişkin Form"un doldurulmasına yönelik uygulama örneği de yer almaktadır...